Eğitimde Doğru Ölçme ve Değerlendirme İçin Doğru Eğitim İhtiyaç Analizi

                                                                                           Dr.Umut KÖKSAL

                                                                                      Kurucu,UK Danışmanlık

 Ölçme ve değerlendirme, insan kaynakları yönetimi açısından kritik bir süreç. ‘'Ölçülemeyen süreç yönetilemez'' prensibinden hareketle, insan kaynakları yönetimi fonksiyonlarının da ölçülmesi,değerlendirilmesi son 20-25 yılda daha da kritik hale gelen bir konu olarak masamızda önemli bir yer tutmakta.

Nitekim metrikler ve işgücü analitiğinin de son dönemde insan kaynakları yönetimi profesyonellerinin daha fazla odaklarını yönelttiği konuların başında gelmesi bir tesadüf değil. ‘'İnsan Kaynaklarına Pazarlama Dokunuşu: HR Marketing'' isimli kitabımın özünü de teşkil eden bakışım ile belirttiğim üzere, artık işletme yöneticileri, insan kaynakları yönetimi departmanlarının kendilerine daha tatmin edici çıktılar, işletme stratejilerine daha doğru tesir edecek projeler üretmeleri ve işletmenin en önemli sermayesi olan insan sermayesine yapılan yatırımın işletmeye geri dönüşünü sağlayacak adımlar atmaları için çaba sarfetmeleri gerektiğini düşünmekteler. Bir insan kaynakları yönetimi fonksiyonu olarak eğitim ve gelişim, aslında son derece kritik olan, işletmenin geleceği adına özel bir durum taşıyan ancak çoğu zaman    ‘'elimizde bütçe var, hadi değerlendirelim ya da hadi eğitim alalım'' şeklinde bir değerlendirmeye de konu olabilen ilginç bir olguyu da barındırıyor.

İnsan kaynakları yönetimi bölümünün çalışanlarına yani en önemli sermayesine yaptığı yatırımın geri dönüşünü alabilmesi için herşeyden önce doğru eğitim ve gelişim ihtiyaç analizini gerçekleştiriyor olması gerekiyor.

‘'İhtiyaç yanlış belirlenmiş ise eğitim de yanlıştır, eksiktir,yetersizdir''

Bu analiz yapılırken, şirketin stratejileri, çalışan, içinde yer aldığı takım/sistem ve yapmakta olduğu görevin gereklilikleri de mutlaka dikkate alınarak bir inceleme  yapılmak durumunda. Artık insan kaynakları yöneticisi, eğitim planlaması yaparken tek kriterinin, e-posta göndererek bölüm yöneticilerinden hangi eğitim/gelişim programını almak istediğini sormak olmadığının farkında olmak durumunda.

İhtiyaç analizini; bakış açısı olarak bir öğretim tasarımı sürecinin kritik bir parçası olarak değerlendirmek son derece önemli. Burada;

·         Beklenen Performans-Fiili Performans

·         Hedef Kitlenin Etkin Analizi

·         Zorluklar,Kısıt Alanlarının Doğru Analizi gibi önemli parametreler ile ihtiyaç analizinin entegre edilmesi gerekiyor.

İhtiyaç analizi sürecinin, ölçme ve değerlendirme süreci ile ilişkilendirilmesi için ihtiyaca konu olan eğitim-gelişim alanının öğrenme hedeflerinin de doğru şekilde, ciddiyet vererek oluşturulması ve yazılması kritik,önemli.

Etkin eğitim ve gelişim programı, ihtiyaçlara dayanmalıdır. Evet, zaman zaman işletme yöneticileri, çalışanlarının motivasyonu,iş stresini azaltma adına benim ‘'ferahlama ‘' olarak tabir ettiğim tarzda eğitim ve gelişim programlarının kurumlarında hayata geçirmesini talep edebilirler ve bu tip programların hayata geçirilmesi de doğaldır.  Ancak istisnalar kaideyi bozmaz.

İhtiyaçlara dayanmayan bir eğitim ve gelişim programının öğrenme hedefleri etkin şekilde yazılamayacağından bu programın tasarımı da istenilen verimde gerçekleşmez.

Eğitim ve gelişim, ciddi bir konudur ve burada ezbere program ve içerik geliştirme,orta ve uzun vadede zaman kaybından başka bir şey olmaz.

İhtiyaç doğru analiz edilmediğinde, öğrenme hedefleri doğru yazılamaz. Ö

Öğrenme hedefleri doğru yazılamadığında etkin program tasarımı yapılamaz.

Bu ilişkiler sonucunda da, eğitime katılan katılımcının bu eğitimden elde ettikleri faydanın ne şekilde ölçülüp,değerlendirileceği net belirlenemez.

Bir eğitim ve gelişim programının tasarımı,  bir ürün tasarımından farklı değildir. Doğru tasarımın, doğru ihtiyaç analizi  ile başlaması ve bu analizin doğru program ile devam edip, programın öncesi, esnası ve sonrasında doğru ölçme ve değerlendirme araçları ile ilişkilendirilmesi şarttır.

Etkin eğitim,baştan belirlenmiş olan öğrenme hedeflerine uygun olarak katılımcının belli benefit(faydaları) almış olduğu ve bunu doğru yönetici,eğitmen desteği ve elbette kendisinin başta pekiştirmeler yaparak yapmakta olduğu işe transfer edebildiği eğitim ve gelişimdir.

Bunu başarabilmek adına, işletme insan kaynakları yönetimi bölümlerinin:

·         Herşeyden önce işin operasyonuna verdikleri önem kadar, işin analiz tarafına önem vermeleri

·         Eğitim ihtiyaç analizi yapmaları-bunun için kendilerine en uygun yöntem,prensibi belirleyip,seçmeleri

·         İhtiyaç sonucu tasarlayıp,devreye alacakları eğitim ve gelişim programının öğrenme hedeflerini baştan belirleyip, yazılı hale getirecekleri

·         İhtiyaç sonucu tasarlayıp, devreye alacakları eğitim ve gelişim programının program öncesi,esnası ve sonrasında hangi ölçme ve değerlendirme araçları ile ölçüp değerlendireceklerini belirlemeleri konularına hassasiyet göstermeleri gerekir.

 

                        

Tüm Yazılar